Ớt

Ớt có mặt trong nhiều nền ẩm thực và được xem là gia vị quan trọng trong chế biến. Ớt có thể sử dụng dưới dạng quả tươi hoặc sấy khô, được nướng hoặc nghiền thành bột ớt hoặc được thủy hóa và làm thành xốt hay bột nhão. Capsaicin chính là chất tạo nên vị cay của ớt. Người ta dùng thang Scoville đo hàm lượng capsaicin trong quả, từ đó đánh giá độ cay của từng loại ớt. Có hơn 2000 giống ớt trên toàn thế giới, chúng khác nhau về màu sắc, hương vị và độ cay nóng. Nhiều nơi người ta coi ớt là món ăn riêng chứ không đơn thuần chỉ là gia vị.

Ớt, hành, tỏi là gia vị được sử dụng tăng hương vị cho hầu hết các món ăn, đặc biệt thích hợp để ướp thịt, cá, hải sản, sử dụng nấu các món hầm, chiên, làm nước sốt, nước chấm,… Một số bang tại Ấn Độ, người ta chế biến toàn bộ các món ăn chỉ bằng cách sử dụng gia vị và ớt. Trong các món ăn của người Bhutan gần như không thể thiếu ớt, họ dùng chúng trong tất cả các bữa ăn hàng ngày. Chất capsaicin trong ớt chỉ hòa tan trong dầu hoặc cồn, vì vậy thay vì dùng nước bạn hãy sử dụng sữa, kem hoặc bia để làm giảm cảm giác cay nóng.

Các bằng chứng khảo cổ cho thấy ớt được thuần hóa hơn 6000 năm về trước, là cây trồng đầu tiên ở Trung và Nam Mỹ có thể tự thụ phấn. Sau chuyến thám hiểm đến châu Mỹ, Christopher Columbus đã mang hạt giống về trồng tại châu Âu. Tại đây, người ta sử dụng ớt thay thế cho hạt tiêu đen – một gia vị được xem là quý hơn vàng lúc bấy giờ. Thông qua các thương nhân, ớt được lan sang châu Á và trở thành gia vị phổ biến ở châu lục này. Tại Việt Nam, cây ớt được trồng nhiều tại khắp các tỉnh thành trên cả nước, trở thành gia vị thông dụng trong nhiều món ăn Việt thơm ngon.